قو

شنیدم که چون، قوی زیبا بمیرد

فریبنده زاد و فریبا بمیرد

شب مرگ تنها، نشنید بموجی

رود گوشه ای دور و تنها بمیرد

در آن گوشه چندان، غزل خواند آنشب

که خود، در میان غزلها بمیرد

گروهی برآنند، کاین مرغ شیدا

کجا عاشقی کرد، آنجا بمیرد

شب مرگ، از بیم آنجا شتابد

که از مرگ غافل شود، تا بمیرد

من این نکته گیرم که باور نکردم

ندیدم که قوئی بصحرا بمیرد

چو روزی ز آغوش دریا بر آمد

شبی هم در آغوش دریا بمیرد

تو دریای من بودی، آغوش واکن

که میخواهد این قوی زیبا بمیرد 

حمیدی شیرازی

لاله صحرا

کاش بودم لاله تا جویند در صحرا مرا
کاش داغ دل هویدا بود از سیما مرا
کاش بودم چون کتاب افتاده در کنجی خموش
تا نگردد رو برو جز مردم دانا مرا
کاش بودم همچو عنوانی نشان روزگار
تا نبیند چشم تنگ مردم دنیا مرا
کاش بودم شمع تا بهر نگاه دیگران
در میان جمع سوزانند سر تا پا مرا
کاش بودم همچو شبنم تا میان بوستان
بود هر شب تا سحر در دامن گل جا مرا
کاش قدسی از هوا پر میشدم همچو حباب
تا بهر جا جای میدادند در بالا مرا  

غلام رضا قُدسی

برف

هوا بس نا جوان مردانه سرد است!... "سلامت را نمی خواهند پاسخ گفت! سرها در گریبان است کسی سر برنیارد کرد پاسخ گفتن و دیدار یاران را نگه جز پیش پا را دید، نتواند، که ره تاریک و لغزان است وگر دست محبت سوی کس یازی به اکراه آورد دست از بغل بیرون که سرما سخت سوزان است نفس کز گرمگاه سینه می‌آید برون ابری شود تاریک چو دیوار ایستد در پیش چشمانت نفس کاینست، پس دیگر چه داری چشم ز چشم دوستان دور یا نزدیک؟ مسیحای جوانمرد من! ای ترسای پیر پیرهن چرکین! هوا بس ناجوانمردانه سرد است ... آی ... دمت گرم و سرت خوش باد سلامم را تو پاسخ گوی، در بگشای منم، من، میهمان هر شبت، لولی‌وش مغموم منم، من، سنگ تیپا خورده رنجور منم، دشنام پست آفرینش، نغمه ناجور نه از رومم، نه از زنگم، همان بیرنگ بیرنگم بیا بگشای در، بگشای، دلتنگم حریفا! میزبانا! میهمان سال و ماهت پشت در چون موج می‌لرزد تگرگی نیست، مرگی نیست صدایی گر شنیدی، صحبت سرما و دندان است من امشب آمدستم وام بگذارم حسابت را کنار جام بگذارم چه می‌گویی که بیگه شد، سحر شد، بامداد آمد؟ فریبت می‌دهد، بر آسمان این سرخی بعد از سحرگه نیست حریفا! گوش سرما برده است، این یادگار سیلی سرد زمستان است و قندیل سپهر تنگ میدان، مرده یا زنده به تابوت ستبر ظلمت نه توی مرگ اندود، پنهان است حریفا! رو چراغ باده را بفروز، شب با روز یکسان است سلامت را نمی‌خواهند پاسخ گفت هوا دلگیر، درها بسته، سرها در گریبان، دستها پنهان، نفس‌ها ابر، دلها خسته و غمگین، درختان اسکلتهای بلورآجین، زمین دلمرده، سقف آسمان کوتاه، غبارآلوده مهر و ماه، زمستان است ...

م.ا.ثالث

موج دریا

بی اسم و صفت، دلت به خود محرم نیست بی رنگ و بو، بهار جز مبهم نیست

عالم به وجود من و تو موجود است گر موج و حباب نیست، دریا هم نیست

تا در کف نیستی عنانم دادند از کشمکش جهان امانم دادند

چون شمع، سراغ عافیت می‌جستم زیر قدم خویش نشانم دادند

مولانا عبدالقادر بیدل

زنجیر آفتاب

تا به کی جان کندن اندر آفتاب ای رنجبر

ریختن از بهر نان از چهره آب ای رنجبر

زین همه خواری که بینی زآفتاب و خاک و باد

چیست مزدت جز نکوهش یا عتاب ای رنجبر

از حقوق پایمال خویشتن کن پرسشی

چند می‎ترسی ز هر خان و جناب ای رنجبر

جمله آنان را که چون زالو مکندت خون بریز

وندران خون دست و پایی کن خضاب ای رنجبر

دیو آز و خودپرستی را بگیر و حبس کن

تا شود چهر حقیقت بی‎حجاب ای رنجبر

حاکم شرعی که بهر رشوه فتوی می‎دهد

که دهد عرض فقیران را جواب ای رنجبر

آن که خود را پاک می‎داند ز هر آلودگی

می‎کند مردارخواری چون غراب ای رنجبر

گر که اطفال تو بی‎شامند شب‎ها باک نیست

خواجه تیهو می‎کند هر شب کباب ای رنجبر

گر چراغت را نبخشیده است گردون روشنی

غم مخور, می‎تابد امشب ماهتاب ای رنجبر

در خور دانش امیرانند و فرزندانشان

تو چه خواهی فهم کردن از کتاب ای رنجبر

مردم آنانند کز حکم و سیاست آگهند

کارگر کارش غم است و اضطراب ای رنجبر

هر که پوشد جامه نیکو, بزرگ و لایق اوست

رو تو صدها وصله داری بر لباب ای رنجبر

جامه‎ات شوخ است و رویت تیره‎رنگ از گرد و خاک

از تو می‎بایست کردن اجتناب ای رنجبر

هر چه بنویسد حکام اندرین محضر رواست

کس نخواهد خواستن زیشان حساب ای رنجبر 

پروین اعتصامی